راهبرد انقلاب اسلامی

بررسی استراتژی حرکت ایران اسلامی

راهبرد انقلاب اسلامی

بررسی استراتژی حرکت ایران اسلامی

به نام خدا

به امید خدا در این مکان قرار است نوع حرکت استراتژِیک نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بیان شود و بیانات و راهبردهای رهبر انقلاب که زمینه ساز ظهور حضرت ولیعصر (عج) است مورد بررسی قرار گیرد تا زمان رسیدن به عدالت موعود...
انشاءالله

۱۱
دی ۹۱


تبیین نماى کلى پیشرفت از نگاه رهبری

رهبر معظم انقلاب با تاکید بر تبدیل مسئله ی پیشرفت و عدالت در دهه ی چهارم به یک گفتمان ملی بر تبیین نمای کلی پیشرفت می پردازند و نکات ارزشمندی را در این خصوص متذکر می شوند:  

1- پیشرفت، نباید توسعه‏ى به مفهوم رایج غربى تداعى بشود

در الگوی توسعه غربی ، عدم توجه به کرامت انسانی و بی ارادگی آدمی دربرابر ماشینیزم به خوبی مشهود است. این مهمترین وجه تمایز مدل توسعه غربی با توسعه اسلامی است. در اسلام، همگرایی و همسویی اخلاق با اقتصاد و توسعه، سبب می شود که فعالیتهای اقتصادی، جهت و هدفی معقول بیابد.

از آنجا که الگوهای توسعه غربی در کشورهای در حال توسعه با پیش‏فرض‏ها و تعاریف مادی از انسان و جامعه و تاریخ به تدریج افراد جامعه را با ارزش‏های و آرمان‏های غربی هماهنگ می‏نماید، بسترهای نفوذ را هم برای سلطه به آن کشورها مهیا می کند و آنها را مصرف کننده بار می آورد. با توجه به اهمیت این موضوع، پیشرفت از نگاه رهبری، توسعه به مفهوم رایج غربی نیست: 

« امروز توسعه، در اصطلاحات سیاسى و جهانى و بین المللى حرف رایجى است. ممکن است پیشرفتى که ما می گوئیم، با آن چه که امروز از مفهوم توسعه در دنیا فهمیده می شود، وجوه مشترکى داشته باشد - که حتماً دارد - اما در نظام واژگانى ما، کلمه‏ى پیشرفت معناى خاص خودش را داشته باشد که با توسعه در نظام واژگانى امروز غرب، نبایستى اشتباه بشود. آن چه ما دنبالش هستیم، لزوماً توسعه‏ى غربى - با همان مختصات و با همان شاخصها - نیست.» (مقام معظم رهبری1388/02/27)

در الگوی توسعه غربی بر اصالت ثروت و رفاه به هر قیمت تاکید می شود و عدالت و اخلاق صرفا ابزاری برای کسب سود بیشتر و رسیدن به رفاه است. اما الگوی  پیشرفت مدنظر رهبری مبتنی بر عدالت است و مانند الگوی غرب هدف فقط افزایش تولید ناخالص داخلی نیست، بلکه توزیع عادلانه درآمد و در یک کلام اقتصاد اخلاقی عدالت‌محور هدف اصلی است.

مقام معظم رهبری مجموعه غربی شدن یا توسعه یافته ی به اصطلاح غربی را که مجموعه ای از ضدارزشها را داراست، مطلقا قبول نمی کنند و می فرمایند: 

«غربى‏ها یک تاکتیک زیرکانه‏ى تبلیغاتى را در طول سالهاى متمادى اجرا کردند و آن این است که کشورهاى جهان را تقسیم کردند به توسعه‏یافته، در حال توسعه و توسعه‏نیافته. خب، در وهله‏ى اول انسان خیال می کند توسعه‏یافته یعنى آن کشورى که از فناورى و دانش پیشرفته‏اى برخوردار است، توسعه‏نیافته و در حال توسعه هم به همین نسبت؛ در حالى که قضیه این نیست. عنوان توسعه‏یافته - و آن دو عنوان دیگرى که پشت سرش مى‏آید، یعنى در حال توسعه و توسعه‏نیافته - یک بارِ ارزشى و یک جنبه‏ى ارزش‏گذارى همراه خودش دارد. در حقیقت وقتى می گویند کشور توسعه یافته، یعنى کشور غربى! با همه‏ى خصوصیاتش: فرهنگش، آدابش، رفتارش و جهت‏گیرى سیاسى‏اش؛ این توسعه‏یافته است. در حال توسعه یعنى کشورى که در حال غربى شدن است؛ توسعه‏نیافته یعنى کشورى که غربى نشده و در حال غربى شدن هم نیست. این جورى می خواهند معنا کنند. در واقع در فرهنگ امروز غربى، تشویق کشورها به توسعه، تشویق کشورها به غربى شدن است! این را باید توجه داشته باشید. بله، در مجموعه‏ى رفتار و کارها و شکل و قواره‏ى کشورهاى توسعه‏یافته‏ى غربى، نکات مثبتى وجود دارد - که من ممکن است بعضى‏اش را هم اشاره کنم - که اگر بناست ما اینها را یاد هم بگیریم، یاد می گیریم؛ اگر بناست شاگردى هم کنیم، شاگردى می کنیم؛ اما از نظر ما، مجموعه‏اى از چیزهاى ضد ارزش هم در آن وجود دارد. لذا ما مجموعه‏ى غربى شدن، یا توسعه‏یافته‏ى به اصطلاحِ غربى را مطلقاً قبول نمی کنیم. پیشرفتى که ما می خواهیم چیز دیگرى است.»  (مقام معظم رهبری1388/02/27)


2- پیشرفت براى همه‏ى کشورها، یک الگوى واحد ندارد

باید توجه داشت که شرایطی که کشورهای پیشرفته و صنعتی دارند، با شرایط کشورهای در حال توسعه بسیار متفاوت است، همچنین هر یک از کشورهای در حال توسعه نیز از شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی متفاوتی برخوردارند، لذا ممکن نیست برای تمام این کشورها یک الگوی پیشرفت و توسعه ارائه داد. 

کشورهای در حال توسعه نباید همان راه کشورهای پیشرفته را بپیمایند چرا که کشورهای پیشرفته شرایط و زمینه های لازم را برای توسعه دارا بوده اند در حالی که بسیاری از کشورهای در حال توسعه از این شرایط و زمینه ها برای پیشرفت و توسعه برخوردار نیستند. گونارمیروال در این مورد می گوید: 

«کشورهای توسعه نیافته نباید تئوریهای به ارث رسیده از ما را بصورت پیش فرض قبول کنند بلکه آنها را بایستی بازسازی کرده و با توجه به شرایط اجتماعی و اقتصادی خود در راستای منافع و منطبق با مشکلاتشان بکار گیرند.» (Myrdal ., G., Economic Theory and underdeveloped regions , P.qq)

مقام معظم رهبری معتقدند که پیشرفت براى همه‏ى کشورها و همه‏ى جوامع عالم، یک الگوى واحد ندارد و می فرمایند:  

«پیشرفت یک معناى مطلق ندارد؛ شرائط گوناگون - شرائط تاریخى، شرائط جغرافیائى، شرائط جغرافیاى سیاسى، شرائط طبیعى، شرائط انسانى و شرائط زمانى و مکانى - در ایجاد مدلهاى پیشرفت، اثر می گذارد. ممکن است یک مدل پیشرفت براى فلان کشور یک مدل مطلوب باشد؛ عیناً همان مدل براى یک کشور دیگر نامطلوب باشد. بنابراین یک مدل واحدى براى پیشرفت وجود ندارد که ما آن را پیدا کنیم، سراغ آن برویم و همه‏ى اجزاء آن الگو را در خودمان ایجاد کنیم و در کشورمان پیاده کنیم؛ چنین چیزى نیست. پیشرفت در کشور ما - با شرائط تاریخى ما، با شرائط جغرافیائى ما، با اوضاع سرزمینى ما، با وضع ملت ما، با آداب ما، با فرهنگ ما و با میراث ما - الگوى ویژه‏ى خود را دارد؛ باید جستجو کنیم و آن الگو را پیدا کنیم. آن الگو ما را به پیشرفت خواهد رساند؛ نسخه‏هاى دیگر به درد ما نمی خورد؛ چه نسخه‏ى پیشرفت آمریکائى، چه نسخه‏ى پیشرفت اروپائى از نوع اروپاى غربى، چه نسخه‏ى پیشرفت اروپائى از نوع اروپاى شمالى - کشورهاى اسکاندیناوى، که آنها یک نوع دیگرى هستند - هیچ کدام از اینها، براى پیشرفت کشور ما نمی تواند مدل مطلوب باشد. ما باید دنبال مدل بومى خودمان بگردیم.» (مقام معظم رهبری1388/02/27)

از دیدگاه رهبر انقلاب اسلامی هنر ایرانی باید این باشد که بتواند مدل بومی پیشرفت را متناسب با شرایط کشور پیدا کند، لذا ایشان بر مدل «توسعه بومی و غیرتقلیدی» تاکید دارند: 

«ما دنبال چه نوع توسعه‌یى هستیم؟ این نکته‌ى اساسى، در بحث‌هاى اقتصادى و غیراقتصادى جارى است. کسانى دنبال این هستند که حرفى را پرتاب کنند و ذهن مردم را از مسائل اصلى دور نگه دارند: مدل چینى، مدل ژاپنى، مدل فلان. مدل توسعه در جمهورى اسلامى، به اقتضاى شرایط فرهنگى، تاریخى، مواریث و اعتقادات و ایمان این مردم، یک مدل کاملاً بومى و مختص به خود ملت ایران است؛ از هیچ‌جا نباید تقلید کرد؛ نه از بانک جهانى، نه از صندوق بین‌المللى پول، نه از فلان کشور چپ، نه از فلان کشور راست؛ هرجا اقتضایى دارد. فرق است بین استفاده کردن از تجربیات دیگران، با پیروى از مدل‌هاى تحمیلى و القایى و غالباً هم منسوخ.» (مقام معظم رهبری1388/02/27)

3- مبانى معرفتى در نوع پیشرفت مطلوب یا نامطلوب تأثیر دارد

جامعه شناسان معتقدند توسعه مطلوب باید در همه ابعاد اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی صورت گیرد و از آنجا که محور این توسعه، انسان است، هدف آن نیز باید رفع نیازهای مادی و معنوی او باشد. بدیهی است توجه به نیازهای مادی بدون در نظر گرفتن خواسته های معنوی و روحی، شرایط ناهنجاری را فراهم خواهد کرد. از سوی دیگر باید گفت که توسعه در هر جامعه ای باید متناسب با هنجارهای معمول و مقبول همان جامعه باشد. هر ملتی دارای ویژگیها، عقاید و نگرشهای خاص خود درمورد جهان هستی و انسان و زندگی است و شخصیت تاریخی اش از مجموعه این عوامل، شکل گرفته است. از این رو، این ویژگیها باید در فرایند توسعه مد نظر قرار گیرد. چراکه در غیر این صورت، ابزارهای فرهنگی وارداتی، نظام اجتماعی و فرهنگی جامعه را مورد تهدید قرار خواهد داد. 

بنابراین در تبیین الگوی پیشرفت رهبری باید این نکته را مورد توجه قرار داد که از نظر اسلام، انسان به عنوان محور توسعه، با دیدگاه غرب در این مورد تفاوت دارد. انسان مسلمان در بعد فردی، باید راهی صحیح را به سوی خداوند بپیماید و در مسیر خود سازی و تهذیب نفس و کسب تقوا بکوشد. هر چند در مکاتب غربی نیز به انسان اهمیت داده شده است، اما برداشت آنها از انسان با نگاه اسلام، متفاوت است. در نگاه غربی، انسان یک موجود مادی محض است و هدف او لذت جویی، کامجویی و بهره مندی از لذایذ زندگی است و ثروت ، قدرت و علم هدف هستند، لذا محور پیشرفت و توسعه در غرب، «انسان سود محور» است و هر چه سود مادی بیشتر باشد، پیشرفت بیشتر می شود اما در جهان بینی اسلامی، ثروت و قدرت و علم، وسیله ای برای تعالی انسان هستند و پیشرفت مادی تنها به عنوان وسیله، مطلوب است و هدف اصلی، رشد و تعالی انسان است.

با توجه به این نکته مهم از نگاه رهبر معظم انقلاب مبانى معرفتى در نوع پیشرفت مطلوب یا نامطلوب تأثیر دارد، لذا ایشان می فرمایند: 

 «هر جامعه و هر ملتى، مبانى معرفتى، مبانى فلسفى و مبانى اخلاقى‏اى دارد که آن مبانى تعیین کننده است و به ما می گوید چه نوع پیشرفتى مطلوب است، چه نوع پیشرفتى نامطلوب است. آن کسى که ناشیانه و نابخردانه، یک روزى شعار داد و فریاد کشید که باید برویم سرتاپا فرنگى بشویم و اروپائى بشویم، او توجه نکرد که اروپا یک سابقه و فرهنگ و مبانى معرفتى‏اى دارد که پیشرفت اروپا، بر اساس آن مبانى معرفتى است؛ ممکن است آن مبانى بعضاً مورد قبول ما نباشد و آنها را تخطئه کنیم و غلط بدانیم. ما مبانى معرفتى و اخلاقى خودمان را داریم. اروپا در دوران قرون وسطى، سابقه‏ى تاریخى مبارزات کلیسا با دانش را دارد؛ انگیزه‏هاى عکس‏العملى و واکنشى رنسانس علمىِ اروپا در مقابل آن گذشته را نباید از نظر دور داشت. تأثیر مبانى معرفتى و مبانى فلسفى و مبانى اخلاقى بر نوع پیشرفتى که او می خواهد انتخاب کند، یک تأثیر فوق العاده است. مبانى معرفتى ما به ما میگوید این پیشرفت مشروع است یا نامشروع؛ مطلوب است یا نامطلوب؛ عادلانه است یا غیرعادلانه.» (مقام معظم رهبری1388/02/27)

4- از نقاط اشتراک الگوی توسعه اسلامی با توسعه غربی غفلت نکنیم 

انقلاب، ابتکار، انضباط و شجاعت از جمله ویژگی‌های مثبت توسعه غربی است  که می توان در الگوی پیشرفت ایرانی-  اسلامی آنها را لحاظ کرد به همین دلیل است که رهبر معظم انقلاب بر یادگیری نقاط اشتراک الگوی پیشرفت اسلامی با توسعه غربی تاکید دارند؛ 

« ما اگر نقاط افتراق پیشرفت با منطق اسلامى را با توسعه‏ى غربى می شماریم، نباید از نقاط اشتراک غفلت کنیم؛ یک نقاط اشتراکى هم وجود دارد که اینها در توسعه‏ى کشورهاى توسعه یافته‏ى غربى کاملاً وجود داشته؛ روح خطرپذیرى - که انصافاً جزو خلقیات و خصال خوب اروپائى‏هاست - روح ابتکار، اقدام و انضباط، چیزهاى بسیار لازمى است؛ در هر جامعه‏اى که اینها نباشد، پیشرفت حاصل نخواهد شد. اینها هم لازم است. ما اگر باید اینها را یاد بگیریم، یاد هم می گیریم؛ اگر هم در منابع خودمان باشد، باید آنها را فرا بگیریم و عمل کنیم.» (مقام معظم رهبری1388/02/27)

5- پیشرفت با پسوند عدالت

از مهم ترین ویژگیهای توسعه اسلامی، عدالت محوری است. اسلام معتقد است که هیچ عاملی به اندازه عدالت، نمی تواند نابسامانیهای اقتصادی و اجتماعی را اصلاح کند. فقدان عدالت ، کلید پیدایش بزهکاری، مفاسد و آسیب های اجتماعی است. خشونت، تعدی، عدم امنیت اجتماعی و پیدایش معضلات روانی ازجمله آثار بی عدالتی است.

اسلام، عدالت را همسو و همگام با توسعه می داند و سیستم اقتصادی اسلام بگونه ای است که اجرای اصول و اهداف آن، به تحقق عدالت کمک می کند. به عبارتی عدالت در بطن برنامه های اقتصادی و اهداف توسعه اسلام نهفته است.

عدالت بدون پیشرفت منجر به برابری در فقر خواهد شد و پیشرفت بدون عدالت هم هرگز مطلوب نخواهد بود زیرا در کنار رفاه و پیشرفت جامعه باید فواصل طبقاتی کم شود بنابراین مدل پیشرفتی می تواند برای یک جامعه کارآمد باشد که با پسوند عدالت همراه باشد. 

از نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی افزایش درآمد ناخالص ملى نمی تواند به تنهایی نشانه ی پیشرفت باشد بلکه چگونگی تقسیم و توزیع این درآمد در جامعه مهم است. ایشان در این خصوص مثال خوبی مطرح می کنند:  

«فرض بفرمائید یکى از شاخصهاى مهم، افزایش درآمد ناخالص ملى در کشورهاست. فلان کشور درآمد ناخالص ملى‏اش، مثلاً چندین هزار میلیارد است، فلان کشور یک دهم اوست؛ پس آن کشور اولى پیشرفته است! این منطق، منطق درستى نیست. افزایش درآمد ناخالص ملى - یعنى درآمد عمومى یک کشور - به تنهائى نمی تواند نشانه‏ى پیشرفت باشد؛ باید دید این درآمد چگونه تقسیم می شود. اگر درآمد ملى بسیار بالاست، اما توى همین کشور آدمهائى شب توى خیابان می خوابند و با گرماى چهل و دو درجه‏ى هوا عده‏ى زیادیشان می میرند، این پیشرفت نیست. شما ببینید توى خبرها: در فلان شهر معروف بزرگ غربى - مثلاً در آمریکا یا جاى دیگر - حرارت هوا به چهل و دو درجه رسید و فلان تعداد آدم مردند! چرا با چهل و دو درجه حرارت بمیرند؟ این معنایش این است که اینها سرپناه و جا ندارند. اگر در جامعه‏اى، انسانهائى وجود دارند که بى سرپناه زندگى میکنند یا باید چهارده ساعت در روز کار کنند تا نان بخور و نمیر پیدا کنند، درآمد ناخالص ملى ده برابر اینى هم که امروز هست باشد، این پیشرفت نیست. در منطق اسلامى این پیشرفت نیست.» 

چنان که می بینیم مدل توسعه مورد نظر رهبری، الگویی است که منجر به افزایش ثروت ملی شود. یعنی در صورت اجرای آن مدل برآیند ثروت عمومی کشور و ثروت آحاد مردم افزایش یابد. به عبارتی توسعه باید طوری طراحی شود که مردم در سایه اجرای آن از وضعیت پایین دستی ثروت به وضعیت بالادستی ثروت منتقل شوند بطوری که علاوه بر تامین نیازهای مصرفی منجر به ذخیره سازی ثروت نیز بشود. بدیهی است که افزایش ثروت ملی در سایه افزایش تولید ملی صورت خواهد گرفت . بنابراین توسعه باید تولید محور باشد تا بتوان به ثروت ملی افزود.

توسعه اگر منجر به ثروت اندوزی بخش خاصی از جامعه شود توسعه متوازن و عادلانه نیست توسعه باید بر ثروت آحاد مردم بیفزاید. 

مقام معظم رهبری دلیل تاکید بر پیشرفت با پسوند عدالت را این گونه بیان می دارند: 

«اسلام انسان را یک موجود دوساحتى میداند؛ داراى دنیا و آخرت؛ این پایه‏ى همه‏ى مطالبى است که در باب پیشرفت باید در نظر گرفته بشود؛ شاخص عمده این است؛ فارقِ عمده این است. اگر یک تمدنى، یک فرهنگى و یک آئینى، انسان را تک ساحتى دانست و خوشبختى انسان را فقط در زندگى مادىِ دنیائى به حساب آورد، طبعاً پیشرفت در منطق او، با پیشرفت در منطق اسلام - که انسان را دو ساحتى میداند - بکلى متفاوت خواهد بود. کشور ما و جامعه‏ى اسلامى آن وقتى پیشرفته است که نه فقط دنیاى مردم را آباد کند، بلکه آخرت مردم را هم آباد کند.» (مقام معظم رهبری1388/02/27)


پیش‌فرض‌های پیشرفت علمی

پیشرفتهای علمی بر توانایی کشورها در زمینه های مختلف تاثیر می گذارد این واقعیت در دوره کنونی که عصر انفجار اطلاعات نام گرفته، بیش از هر زمان دیگر مشهود است به عبارتی عدم پیشرفت علمی، به معنای عقب ماندگی و توسعه نیافتگی کشورهاست. لذا مقام معظم رهبری بر پیشرفت علمی در کشور تاکید دارند و پیش فرض هایی را برای آن بر می شمارند:

1- پیشرفت علمى، ضرورت حیاتى کشور است

پیش فرض اول پیشرفت علمی از نگاه رهبر معظم انقلاب این است که پیشرفت علمى را ضرورت حیاتى کشور در علوم مختلف بدانیم. با این دیدگاه می توان به پیشرفت دست یافت. 

2- نباید ما در مسئله‏ى علم، واگن خودمان را به لوکوموتیو غرب ببندیم

برخی از جوامع اسلامی، برای رسیدن به کاروان توسعه جهانی، با شتابزدگی عمل کردند و درپی آن ، بسیاری از هنجارهای فرهنگی آنها تغییر کرده و یا متزلزل شد. با مطالعه دقیق تاریخ و تجربیات جوامع اسلامی می توان به این باور رسید که توسعه این کشورها، تنها از درون این جوامع و با توجه به ارزشهای اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی اسلام امکان پذیر است.

بنابراین مقام معظم رهبری پیش فرض دوم پیشرفت علمی را در عدم وابستگی به غرب در تولید علمی می دانند و می فرمایند: 

« پیشرفت علمى، اگرچه که با فراگیرى علم از کشورها و مراکز پیشرفته‏ترِ علمى حاصل خواهد شد - بخشى از آن بلاشک این است - اما فراگیرى علم یک مسئله است، تولید علم یک مسئله‏ى دیگر است. نباید ما در مسئله‏ى علم، واگن خودمان را به لوکوموتیو غرب ببندیم. البته اگر این وابستگى ایجاد بشود، یک پیشرفتهائى پیدا خواهد شد؛ در این شکى نیست؛ لیکن دنباله‏روى، نداشتن ابتکار، زیرِ دست بودنِ معنوى، لازمه‏ى قطعىِ این چنین پیشروى‏اى است؛ و این جایز نیست. بنابراین، ما باید علم را خودمان تولید کنیم و آن را بجوشانیم. هر پله‏اى از پله‏ها که انسان در مدارج علم بالا برود، او را آماده میکند براى برداشتن گام بعدى و رفتن به یک پله‏ى بالاتر. این حرکت را بایستى ما از خودمان، در درون خودمان، با استفاده‏ى از منابع فکرى و ذخائر میراث فرهنگى خودمان ادامه بدهیم و داشته باشیم.» (مقام معظم رهبری1387/07/03)

3- خودباوری مقدمه موفقیت علمی

از دیدگاه رهبر معظم انقلاب اندیشمندان، دانشگاهیان و فرهیختگان کشورهای درحال توسعه، قبل از هر چیز باید به این باور برسند که می توانند به پیشرفتهای قابل ملاحظه علمی دست یابند چراکه مقدمه هر موفقیت علمی، خودباوری و اتکاء به توانائیها و استعدادهای خود است. بدون خودباوری ، کسی وارد میدان تلاش برای نوآوری در علم و فناوری نمی شود و ترجیح می دهد از دستاوردهای دیگران استفاده کند. 

ایشان در این خصوص می فرمایند:

« پیشرفت علمى بایستى با خودباورى اولاً؛ امید به موفقیت ثانیاً؛ حرکت جهادگونه ثالثاً؛ همراه باشد. چون ما فرض را بر این گذاشتیم که پیشرفت علمى، بایستى با نگاه بومى و با تکیه‏ى به فرهنگ خودمان باشد - فرهنگ ما یعنى اسلام و مواریث ملىِ پسندیده‏ى ما - و نیز ناظر به نیازهاى کشور. این، بایستى مجموعه‏ى حرکت علمى ما را تشکیل بدهد.» (مقام معظم رهبری1387/07/03 )

4- «خطر پذیری» و «سخت کوشی» دو عامل تاثیرگذار در پیشرفت های علمی

رهبر انقلاب اسلامی، دو عامل تاثیرگذار در پیشرفتهای علمی ملل و جوامع را «خطر پذیری» و «سخت کوشی» برمی شمارند. این عوامل هم در گذشته و هم در زمان حاضر، در پیشرفت و توسعه جوامع نقش آفرین بوده اند. 

ایشان در این خصوص می فرمایند: «در این حرکت، تنبلى و تن‏آسائى و محول کردن کار به یکدیگر جایز نیست؛ حرکتِ جهادگونه باید کرد. جهاد فقط در میدان جنگ نیست، در میدان علم هم مثل بقیه‏ى میادین زندگى، جهاد لازم است. جهاد یعنى تلاش بى‏وقفه، همراه با خطرپذیرى - در حد معقول البته - و پیشرفت و امید به آینده.» (مقام معظم رهبری1387/07/03)

آنچه مقام معظم رهبری تحت عنوان خطر پذیری مطرح می نماید، به معنی نهراسیدن از عدم موفقیت و حرکت به جلو است. ایشان شرط پیشرفت را، شجاعت و شهامت علمی می داند و می فرماید:

« نقطه مقابل خطر پذیری، ترس است. ترس از چه ؟ ترس از عدم موفقیت، وارد نشویم که مبادا موفق نشویم ، حرکت نکنیم که مبادا نرسیم، اقدام نکنیم که مبادا مورد قبول قرار نگیرد یا برای ما مشکلات ایجاد کند، اینها همه اش نقطه مقابل خطر پذیری است.» (مقام معظم رهبری1387/07/03)

بنابراین، برای پیشرفت در عرصه دانش، باید خطر شکستهای مقطعی را پذیرفت و ناامید نشد. نگاهی به سرگذشت دانشمندان و مخترعان برجسته جهان نشان می دهد که آنها در تلاش علمی خود، بارها دچار شکست و ناکامی شده اند، اما مایوس نشدند و به راه خود ادامه دادند تا به موفقیتهای بزرگ دست یافتند. 

عامل دیگر موفقیتهای علمی، تلاش فراوان، سختکوشی و جدیت است. اصولاً موفقیت و پیشرفت با راحت طلبی و تنبلی ناسازگار است و کسی که درپی کشف مجهولات علمی و یا اختراع یک وسیله جدید است، باید تلاش و پشتکار فراوان داشته باشد.

ایشان در این زمینه می فرمایند:« نگذارید تنبلی و راحت طلبی و تن دادن به زندگی دور از مشکل، شما را وسوسه کند. اگر این حالت تنبلی وجود داشت، هیچکدام از این کشفیات مهم علمی بوجود نمی آمد. شرح حال این کاشفان و مخترعان بزرگ را ببینید، چطور خواب را بر خود حرام کردند، سختی ها را برای خود هموار کردند، با مشکلات ساختند و رفتند تا به نقطه اصلی در پیشرفت رسیدند.» (مقام معظم رهبری1387/07/03)

نویسنده: علیرضا تاجران

نظرات  (۱)

Nie dogodzisz wszystkim, po prostu rób swoje . Jestem w szoku poziomem komentarzy do tego wpisu… jednak z czymÅ› takim siÄ™ nie polemizuje! To wszystko zabrnęło za da0&8oe#k23l; oni ciÄ…gnÄ… CiÄ™ na blogowe dno, a Ty taÅ„czysz jak oni grajÄ…… Masakra. Å»yczÄ™ wiÄ™cej wiary w siebie i mam nadziejÄ™, że bÄ™dzie tu jeszcze do czego zajrzeć, na co szczerze liczÄ™:)

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
تجدید کد امنیتی